Winterbijen

Winterbijen een roman van de Duitse schrijver Norbert Scheuer heeft ook lijntjes naar mijn jeugd. Het verhaal speelt in de Eifel waar ik ooit met mijn ouders en later met mijn kinderen heb gekampeerd. De beelden van het prachtige landschap staan scherp in mijn geheugen.

Egidius Arimond is een zonderlinge man, die in het oorlogsjaar 1944 in groot gevaar verkeert. Niet alleen vanwege zijn epileptische aanvallen, maar omdat hij Joodse vluchtelingen over de grens naar België smokkelt. Behalve leraar Latijn is hij ook imker en gebruikt op zijn smokkelroute omgebouwde bijenkasten waarin precies één persoon kan worden verborgen.

Het eind van de Tweede Wereldoorlog nadert. De geallieerden komen dichterbij. Hun bombardemeten zijn genadeloos. De bezetter slaat keihard terug. Egidius wordt opgepakt, maar weet te overleven. Dankzij zijn bijen, literatuur en vrouwen. Hij heeft nota bene een affaire met de echtgenote van een hooggeplaatste nazi.

Het verhaal is gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis. De in Duitsland populaire auteur kreeg een pakketje dagboekfragmenten in handen die hij gebruikte voor deze roman. Elk hoofdstuk, slechts een of twee pagina’s lang, is een bewerking van zo’n fragment. Helder en zakelijk genoteerd, terwijl het wel over grote gebeurtenissen en heftige emoties gaat. Dat komt bij mij extra hard aan.

“Ik ga het meisje over de koninginnen vertellen, over het zwermen van de bijen, zal haar geruststellen en zeggen dat ze niet bang hoeft te zijn als de bijen naar haar toe vliegen; ze willen haar alleen maar beschermen.”