Willem die Madoc maakte

In gedachten verzonken over de nieuwe roman van Nico Dros wandel ik met Jip in de omgeving van de Mokbaai. Mijn mobieltje doorbreekt mijn overpeinzingen. “Hallo Daan, ik was net in de boekwinkel maar jij was er niet.” Nico Dros! “ Ben benieuwd wat je van ‘Madoc’ vindt.” Spontaan riep ik “Briljant! Ik heb het bijna uit.”

Zelden kom ik woorden te kort om mijn waardering uit te spreken. Nu loopt mijn hoofd zelfs over met superlatieven voor Willem die Madoc maakte. Deze fraai uitgegeven, historische roman staat los van zijn boeken over Texel, zoals Oorlogsparadijs, waarmee hij terecht doorbrak bij een groot publiek. Zijn jongste boek is de kroon op zijn bijzondere, zeer persoonlijke oeuvre.

‘Willem die Madoc maakte,’ zo introduceerde de middeleeuwse auteur zichzelf in zijn wereldberoemde Van den Vos Reynarde . De sluwe vos wist steeds te overleven, maar hoe zat dat met Madoc? Bestond deze mysterieuze door Willem vernoemde figuur echt en wie was hij eigenlijk? Nico Dros (Texel, 1956) riep hem tot leven, want hij ontdekte een onwaarschijnlijke waarheid…

Het verhaal is opgebouwd als een soort matryoshka, een holle, houten stapelpop. Willem de Reuvere, hoogleraar in oude talen komt uit een nalatenschap in het bezit van enkele zeldzame, middeleeuwse folianten. Bij toeval vindt hij een aantal verborgen perkamenten met geheimzinnige teksten, die hem inspireren tot het schrijven van een historische roman. Madoc.

Die hoogleraar blijkt het alter ego van Nico Dros die zich als schrijver, historicus en kenner van Oudnederlandse literatuur helemaal uitleeft met dit magnifieke thema over de geschiedenis van Madoc en zijn schepper. Het resultaat staat zonder meer op gelijke hoogte met het werk van Umberto Ecco. De stijl en idioom van Dros zijn uitermate geschikt om het dagelijks bestaan van achthonderd jaar geleden tot leven te brengen. Van plat aards tot hemelhoog juichend. Spanningsboog (“het leest als een jongensboek!”) en beschouwingen zijn mooi in balans.

In een vliegende storm vergaat in 1196 een schip voor de Belgische kust nabij Brugge. Er is slechts één overlevende: een jongen die vermoedelijk een koningskind is. Hij brengt zijn jeugd door in een klooster, dat hij ontvlucht om zijn familie terug te vinden. Zijn oneigenlijke naam Beda verandert hij in Madoc. Een naam die uit zijn onderbewuste naar boven kwam. Na enige omzwervingen wordt hij de rechterhand van de legendarische graaf Hincmar. (in hem zag ik steeds Nico voor mij als een personage in zijn eigen ridderroman). Madoc ontpopt zich langzamerhand als agnost, vrijdenker en schrijver.

“ Toen Madoc al zijn wijsgerige bevindingen over het innerlijk leven van de mens later op die avond nog eens teruglas begreep hij eindelijk ook de voornaamste oorzaak achter zijn ongeloof: de krachten van zijn geest waren sterker dan die van zijn ziel. Het waanidee waarop het christelijk geloof was gefundeerd had hij met rede doorzien en verworpen.”

De roman bevat naast sprankelende avonturen en heftige erotiek veel levensbeschouwelijke overwegingen en discussies. Over de rol van de adel, bestuurders, de Katholieke Kerk, de paus, de clerus, wonderen, schijnheiligheid en corruptie. Boeiend, interessant en het stemt tot nadenken. Toch blijft de vaart in het verhaal volledig overeind. Dros onderschat zijn lezerspubliek niet. Af en toe zocht ik een moeilijk woord op en volgde de reizen van Madoc op de digitale atlas.

Nico Dros levert met dit boek een literaire topprestatie. Heel bijzonder vind ik de overpeinzingen van Madoc in een fase waarin zeker weet dat hij binnenkort zal sterven. In een bladzijdenlange zin vraagt zich af of zijn leven ertoe heeft gedaan en of hij ooit zal weten wie zijn ouders waren.

 Willem die Madoc maakte was voor mij een onvergetelijke, intense leeservaring. Ter leering ende vermaeck.

 “ ‘Overigens kunt u er gerust een wijntje naast drinken.’ En hij verdween.”