Heidelberg

Regelmatig ontmoet ik in boeken personages die in de loop van het verhaal steeds vertrouwder worden. Je kunt zelfs van hen gaan houden. Toch zijn de onsympathieke en irritante types over het algemeen interessanter en spannender. De karakters in Heidelberg zijn uitgesproken en geven nauwelijks speelruimte voor de lezer. Betreft dit een serieuze familieroman of een eigentijdse persiflage op het genre? 

Martijn Simons, die al meerdere goed ontvangen boeken heeft gepubliceerd, vertelt in een vuistdikke roman de dramatische geschiedenis van een modelfamilie. Jarenlang niets aan de hand totdat er barsten komen in hun façade.  ‘Ooit was de familie Wagenaar een modelfamilie - dankzij een vaste aanstelling, een stabiele thuissituatie en een redelijke hypotheek kenden zij geen gebrek, de drie zoons leken zorgeloos op weg naar een stralende toekomst.” 

In de proloog maken we kennis met de oudste zoon Cas, die op zijn mountainbike over een parcours in de Eifel fietst, vertrouwd terrein waar hij vroeger met zijn jongere broertjes kwam. Hij kent nog steeds elke gevaarlijke kei en uitstekende boomwortels. Micha kon hem prima bijhouden, maar Ruben de jongste kostte het veel moeite. “‘Je wilde zo graag met ons mee,’ zei Cas. ‘Dan moet je het wel kunnen en niet zo janken de hele tijd’” 

Het verloop van hun levens wordt per hoofdstuk beschreven vanuit het standpunt van de vier familieleden die na het onverwachte overlijden van Cas op weg zijn naar Heidelberg waar Ruben zal promoveren aan de plaatselijke universiteit. Vader Willem, onlangs ‘gedwongen’ gepensioneerd na een succesvolle loopbaan als radioloog en zijn vrouw Annet hebben weinig inzicht in de levens van hun kinderen. Zij heeft het vooral druk met het ophouden van de schone schijn, haar leesclubje (waarin haar valse vriendin Anja) en onbeduidende activiteiten. Willem trekt zich dagelijks terug op zijn geïsoleerde zolderkamer waar hij een peperdure geluidsinstallatie koestert en urenlang ongestoord naar jazz luistert.

De middelste zoon Micha debuteerT succesvol met een roman over hun familie en fileert hierin voornamelijk zijn moeder. Later ziet hij in dat hij beter over zijn vader had kunnen schrijven. Een volgend boek zit er voorlopig niet in en daarom werkt hij als docent op een middelbare school. Hij is populair vanwege zijn schrijverschap en afwijkende manier van lesgeven. Maar zijn ondergang schuilt in een relatie met een volwassen leerlinge. Handgemeen tijdens een uitstapje met de klas naar een museum leidt tot zijn ontslag. Zijn huwelijk is al eerder stukgelopen wegens het uitblijven van nageslacht.

Hoewel Cas een geslaagde horecaondernemer bleek, wordt Ruben waarschijnlijk de enige in de familie die werkelijk succes boekt. Naast zijn aanstaande promotie is hij mede-eigenaar van een resort dat aan de Thaise kust zal verrijzen. In samenwerking met een Amerikaanse belegger. Kan niet misgaan! Zijn ouders en Micha zijn onderweg naar Heidelberg, niet alleen om zijn promotie te vieren, maar de volgende dag ook de as van Cas te verstrooien op een historische plek waar zij ooit vakantie vierden en zich uitsloofden op hun mountainbikes. Nu worden dergelijke fietsen gehuurd voor eenmalige tocht. Zou vader Willem dit nog aankunnen?

In de tekst op de achterflap wordt Heidelberg aangeprezen ‘als een confronterende en ontroerende roman over rouw en de eeuwig op spanning staande familiebanden.’ Bij mij roept tegenstrijdige gevoelens op. Martijn Simons kan absoluut goed schrijven, mooi taalgebruik, kennis van zaken, humor en originele invallen. Het is een neerslag van onze tijd, beeldvorming, politieke correctheid, ongewenste intimiteiten, verslaving en de ambitie van veel jongeren om zo snel mogelijk rijk te worden. Herkenbaar en treffend neergezet. Ondanks mijn vrij kritische benadering vind ik toch zeer moeite waard. Je kunt het op twee manieren lezen en beleven.